Wydanie świadectwa pracy, sprostowanie świadectwa pracy, odszkodowanie za niewydane albo niewydane w terminie świadectwa pracy lub błędy w świadectwie pracy.
Zdarza się, że po rozwiązaniu stosunku pracy, pracownik ma problem z uzyskaniem od pracodawcy świadectwa pracy. Bywa również, że świadectwo pracy zostaje wydane z błędami albo po terminie. Pracownik wówczas ma prawo do roszczenia (pozwu) do sądu pracy odpowiednio o wydanie świadectwa pracy, jego sprostowanie, a nawet ma prawo do odszkodowania.
W świetle art. 97. Kodeksu pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy.
W świadectwie pracy należy podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Ponadto, w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.
Pracownik może w ciągu 14 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 14 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. W przypadku niezawiadomienia przez pracodawcę o odmowie sprostowania świadectwa pracy, żądanie sprostowania świadectwa pracy wnosi się do sądu pracy. Jeżeli z orzeczenia sądu pracy wynika, że rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia z jego winy nastąpiło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu w tym trybie umów o pracę, pracodawca jest obowiązany zamieścić w świadectwie pracy informację, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę.
W przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy. Jeżeli pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe, pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy. Z żądaniem, o którym mowa powyżej można wystąpić w każdym czasie przed upływem terminu przedawnienia (3 lata). Powyższe stosuje się odpowiednio do żądania sprostowania świadectwa pracy.
Na zasadzie art. 99. Kodeksu pracy pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Odszkodowanie, o którym mowa powyżej, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni. Orzeczenie o odszkodowaniu w związku z wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy stanowi podstawę do zmiany tego świadectwa.
Pracownik nabywa prawo do odszkodowania, gdy ponosi szkodę będącą normalnym następstwem niewydania świadectwa pracy, wydania go po terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa
Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tej przyczyny, nie dłuższy niż 6 tygodni. Odszkodowanie to oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop.
W świetle art. 6 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 Kodeksu pracy to na pracowniku spoczywa ciężar dowodu, że świadectwo wydano po terminie lub jest niewłaściwe, że poniósł szkodę oraz że ta szkoda (polegająca na niemożliwości podjęcia odpowiedniej pracy) jest normalnym następstwem tych bezprawnych zachowań pracodawcy. Praktycznie najtrudniejszy jest dowód dotyczący związku przyczynowego między naruszeniem przez pracodawcę obowiązków związanych ze świadectwem pracy a szkodą pracownika. Pracownik musi bowiem udowodnić, że przeszkodą w uzyskaniu nowego zatrudnienia było właśnie nieuzyskanie świadectwa lub jego niewłaściwość. Może on to wykazywać za pomocą wszelkich środków dowodowych.
Takim związkiem przyczynowo skutkowym może być:
1) Niewydanie właściwego świadectwa pracy może pozbawić pracownika prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
2) Uniemożliwienie pracownikowi znalezienie nowej pracy.
Tak samo należy rozstrzygać sytuacje, gdy świadectwo ma wady wywierające wpływ na prawo do zasiłku dla bezrobotnych (np. błędnie podano okres zatrudnienia lub tryb ustania stosunku pracy).
Pracodawca może uwolnić się od odpowiedzialności, gdy wykaże, że szkoda pracownika jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności.